Recenzja J. J. R. Tolkien, Christopher Tolkien „Kształtowanie Śródziemia”

 Historia Śródziemia to najbardziej oczekiwany przez fanów na całym świecie (w całości ukazała się tylko po angielsku i hiszpańsku, wybrane tomy natomiast opublikowano po polsku, francusku, niemiecku, szwedzku, węgiersku i rosyjsku) dwunastotomowy cykl książek wydanych przez Christophera Tolkiena na podstawie zapisków i notatek, które pozostawił jego ojciec.
Czwarty tom Historii Śródziemia rozwija przed nami obraz kształtowania chronologicznej oraz geograficznej struktury legend Śródziemia i Valinoru. Otrzymujemy nieznany do tej pory tekst Ambarkanta, czyli „Kształt świata”, jedyny opis natury tego wyimaginowanego wszechświata, który uzupełniają mapy i schematy świata sprzed kataklizmów spowodowanych Wojną Bogów oraz upadkiem Númenoru , a także po tych katastrofach.
Z kolei Kroniki Valinoru i Kroniki Beleriandu ukazują proces tworzenia chronologii Pierwszej Ery, poznajemy z nich także opowieść o Ӕlfwinie, Angliku, który odbył podróż na Prawdziwy Zachód i przybył na Tol Eressëę, Samotną Wyspę, gdzie poznał pradawną historię elfów i ludzi. Tom zawiera również „Silmarillion” z 1926 roku oraz Quenta Noldorinwa z 1930 roku – jedyne wersje mitów i legend Pierwszej Ery, które J.R.R. Tolkien doprowadził do końca. Mamy też okazję zapoznać się z pieśnią Tuora ułożoną dla syna, opowiadającą o spotkaniu z Ulmem w Krainie Wierzb i dotychczas jedynie wspominaną w Zaginionych opowieściach, jak również ze staroangielskimi wersjami fragmentów obu Kronik.

Tylko znajomość Historii Śródziemia pozwala wypełnić wszystkie luki w wiedzy o Śródziemiu i delektować się w pełni ogromem i bogactwem wykreowanego przez autora Władcy Pierścieni świata. 

Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Rok wydania:  2024
Format: Książka
iczba stron: 472
Cykl: Historia Śródziemia
Tom IV

 

"Kształtowanie Śródziemia"  to czwarty tom powieści Christophera Tolkiena z dwunato tomowej serii Historii Śródziemia, w której analizuje niepublikowane rękopisy swojego ojca J.R.R Tolkiena. Znajdziemy tutaj zbiór map i diagramów świata opisanego przez Tolkiena oraz Roczniki Valinoru i Beleriandu, dzieła chronologiczne, które początkowo były osiami czasu, ale stopniowo przekształciły się w pełne narrację. Książki autora dały wiele emocji czytelnikom wpływając na ich kształtowanie w kontekście literatury.  Czytelnicy opublikowanego "Silmarillionu" otrzymają  przegląd wielu przygód, ludów i wydarzeń, które miały miejsce w czasach, które miały stać się Pierwszą Erą Śródziemia.  Tolkien pozostawia swojej poetyckiej stronie dużo większą swobodę i dopracowuje szczegóły do tego stopnia, że tekst przechodzi od zwykłego streszczenia do czegoś na kształt opowieści. "Kształtowanie Śródziemia"  wciąż zawiera kilka fascynujących spostrzeżeń, ale czytelnik z pewnością kroczy tutaj po znajomym terenie. Przed nami jeszcze trzy wersje historii Silmarillionu, za każdym razem zbliżając się do ich ostatecznej formy. Bardzo interesujące jest obserwowanie, jak te notatki i prace ewoluują w czasie. Wiele głównych pomysłów pozostaje takich samych, ale postacie przechodzą subtelne zmiany, zarówno pod względem imion, jak i osobowości, linie czasu i lokalizacje ulegają przesunięciu,  w ten sposób jesteśmy coraz bliżej dzieł, które znamy dzisiaj. "Kształtowanie Śródziemia"  jest dla czytelnika i miłośnika autora trochę tak, jakbyśmy mogli by przy nim podczas procesu powstawania naszych ulubionych powieści.  Podsumowując muszę powiedzieć, że bardzo mi się ta książka podobała. Zaczyna się od szkicu lub podsumowania historii i kształtowania się Śródziemia, co sprawia, że jest niesamowitą lekturą. Niewielu ludzi potrafiło opowiedzieć historię tak elegancko i pięknie jak Tolkien. Poświęcenie dużej części życia twórczości literackiej jest widoczne w jego dziełach. Tolkien spędził większość swojego życia jako wykładowca na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie był wybitnym pracownikiem naukowym w dziedzinie staronordyckiej i średnioangielskiej. Jego twórczość, ograniczająca się do czasu wolnego, znalazła ujście w dziełach fantasy, opowiadaniach dla dzieci, poezji, ilustracji oraz wymyślonych językach."Kształtowanie Śródziemia" ukazuje jak wnikliwie pisał autor o  ludzkich troskach – miłości i stracie, odwadze i zdradzie, pokorze i dumie – nadając swoim książkom szeroki i trwały urok.

 

W s ł p r a c a     r e k l a m o w a